Maarten Bon over zijn bewerking van de Sacre: Ik moet een jaar of vijftien geweest zijn toen ik de 'Sacre' voor het eerst hoorde: in de tekenfilm 'Fantasia' van Walt Disney. Pas kortgeleden, toen ik de film terugzag, kwam ik erachter hoezeer de partituur van Stravinsky geweld was aangedaan door Walt Disney en dirigent Leopold Stokovsky: er waren enorme coupures aangebracht, de volgorde van de onderdelen was veranderd, en zelfs in de instrumentatie waren wijzigingen aangebracht! Dat neemt niet weg, dat ik destijds overweldigd was door de muziek en de bewegende beelden, die in vogelvlucht het onstaan van de aarde en van het leven daarop behandelden. Van een uitvoering door het Concertgebouworkest onder leiding van Eduard van Beinum schafte ik mij de 78-toerenplaten aan. In 1955 kocht ik de orkestpartituur, in 1964 de versie voor piano à quatre mains, die de componist gelijktijdig met de orkestversie gemaakt had. Vanaf dat moment voelde ik de behoefte, deze vierhandige versie vollediger te maken. Ik bediende mij daartoe om te beginnen van hetgeen Stravinsky in kleine nootjes onder en boven de partijen voor de twee pianisten had genoteerd. Muzikaal gesproken waren dat natuurlijk 'Nebenstimmen', die in belangrijkheid onmiddellijk na de 'Hauptstimme' kwamen. Maar ik wilde werkelijk àlle noten uit de orkestpartituur aan bod laten komen. Bij het samenstellen van speelbare pianopartijen merkte ik al bij de Introductie van het eerste deel ('l'Adoration de la Terre' - De Aanbidding van de Aarde), dat ik twaalf piano's nodig zou hebben. Dat was volkomen absurd. Ik reduceerde het aantal piano's eerst tot zes, later tot vier. Terwijl ik daaraan bezig was, las ik wat Stravinsky eens gezegd heeft over de instrumentatie van 'Les Noces (de Bruiloft )', en toen wist ik dat ik op de goede weg was! " I suddenly realized that an orchestra of four piano's would fulfill all my conditions. It would be at the same time perfectly homogeneous, perfectly impersonal and perfectly mechanical." (1) Voorop bij mijn bewerking stond een absolute trouw aan de noten van Stravinsky: ik heb geen enkele noot of notenwaarde, geen enkel dynamisch teken veranderd; ik heb wel het een en ander moeten weglaten (tot mijn grote spijt); ik heb nooit iets toegevoegd; mijn werk bestond erin, zinvolle, voor de spelers interessante, eventueel moeilijke, maar niet onhandige of onspeelbare pianopartijen te maken: acht handen zouden op vier vleugels (met als onmisbaar attribuur het 'sustaining pedal') een qua ruimte samengebald, muzikaal begrijpelijk, welsprekend beeld moeten geven van de muziek van Stravinsky, een muziek die normaliter door 208 handen op 118 instrumenten wordt gerealiseerd! (1) uit: Igor Stravinsky and Robert Craft, Expositions and Developments; uitg. Faber & Faber, London, 1962; blz 118 Maarten Bon: www.maartenbon.nl De pianisten van het huidige Amsterdam Piano Quartet zijn: Sepp Grotenhuis www.artez.nl/conservatorium (klik op ArtEZ Conservatorium / klik op Docenten) Ellen Corver www.ellencorver.com Gerard Bouwhuis www.gerardbouwhuis.nl Marja Bon www.marjabon.nl

herengracht 390 | 1016 cj amsterdam | +31 (0)20 330 34 10 | wendingen@xs4all.nl